Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050, đã xác định Cảng biển Nghi Sơn giữ vai trò quan trọng trong phát triển Khu Kinh tế Nghi Sơn và các khu công nghiệp tại Thanh Hóa. Đây là đầu mối giao thương kết nối Bắc Lào, Đông Bắc Thái Lan và các khu vực lân cận với tuyến hàng hải quốc gia và quốc tế.
Thanh Hóa đã triển khai nhiều chính sách nhằm phát triển Cảng biển Nghi Sơn, tạo bước đột phá trong chiến lược kinh tế – xã hội. Sau Nghị quyết số 58 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 37 của Quốc hội, HĐND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Nghị quyết số 248/2022/NQ-HĐND vào ngày 13/7/2022. Nghị quyết này hỗ trợ phương tiện vận tải quốc tế và nội địa qua Cảng Nghi Sơn. Cụ thể, các tàu vận tải quốc tế nhận mức hỗ trợ lên tới 500 triệu đồng/chuyến, và tàu nội địa bằng container được hỗ trợ 300 triệu đồng/chuyến. Doanh nghiệp vận chuyển hàng qua cảng được hỗ trợ 2 triệu đồng/container 20 feet và 3 triệu đồng/container 40 feet nếu làm thủ tục tại Hải quan Thanh Hóa, hoặc nhận mức hỗ trợ 700.000 đồng/container 20 feet và 1 triệu đồng/container 40 feet nếu làm thủ tục tại nơi khác.
Nhờ chính sách này, Cảng Nghi Sơn đã thu hút thêm các hãng tàu và đơn vị logistics. Tính riêng năm 2022, lượng hàng hóa qua cảng đạt 41,31 triệu tấn, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 9,412 tỷ USD, và thu ngân sách từ xuất nhập khẩu đạt gần 20.000 tỷ đồng. Cảng cũng đã góp phần đưa tổng thu ngân sách của Thanh Hóa lần đầu tiên vượt mốc 50.000 tỷ đồng.
Để đáp ứng yêu cầu phát triển, Cảng Nghi Sơn đang được mở rộng và hiện đại hóa. Quy hoạch điều chỉnh chung cho Khu Kinh tế Nghi Sơn bao gồm 51 bến và khu bến, với khả năng đón tàu trọng tải lên đến 100.000 DWT. Đến tháng 7/2023, 21 bến đã đi vào hoạt động với công suất lưu chuyển hàng hóa khoảng 75 triệu tấn/năm. Đến thời điểm này, đã có 109 doanh nghiệp làm thủ tục hải quan tại Cảng Nghi Sơn, trong đó có 17 doanh nghiệp mới trong năm 2023. Tỷ trọng hàng hóa trong 7 tháng đầu năm 2023 đạt 22,8 triệu tấn, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 4,244 tỷ USD.
Ngoài các doanh nghiệp tại Thanh Hóa, nhiều doanh nghiệp từ các tỉnh khác như TP.HCM, Hà Nội, Bình Dương, Nghệ An cũng đã chuyển dịch vụ xuất nhập khẩu về Cảng Nghi Sơn. Tỉnh Thanh Hóa cũng đang thúc đẩy đầu tư vào cơ sở hạ tầng cảng, bao gồm các bến cảng container chuyên dụng, nạo vét luồng lạch để tàu trọng tải lớn dễ dàng ra vào, và hiện đại hóa các thiết bị máy móc.
Thanh Hóa cũng đề xuất với Trung ương việc bổ sung quy hoạch cảng container trung chuyển quốc tế tại Cảng biển Nghi Sơn. Điều này gắn liền với việc xây dựng khu cảng cạn tại Thanh Hóa và các khu công nghiệp. Khi hoàn thành, Cảng Nghi Sơn sẽ trở thành trung tâm logistics quan trọng của khu vực và quốc tế, thu hút các hãng tàu lớn và tạo đà phát triển cho kinh tế tỉnh.
Vừa qua, UBND tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức hội nghị kêu gọi doanh nghiệp xuất nhập khẩu làm thủ tục tại Cảng biển Nghi Sơn. Sự kiện thu hút hơn 150 doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy phát triển cảng thành một cảng biển trọng điểm. Các hãng tàu quốc tế lớn như CMA-CGM đã khôi phục tuyến vận tải với tần suất 1 chuyến/tuần, và VIMC cũng đã mở tuyến container quốc tế đầu năm 2023. Đây là những dấu hiệu tích cực cho sự phát triển và hội nhập quốc tế của Cảng Nghi Sơn, đáp ứng nhu cầu kinh tế – xã hội của Thanh Hóa và cả nước.
